ბექა ახალაია

მხოლოდ ის მიკვირს, როგორ უეცრად ჩამობნელდა,
როგორ გამასწრო უკანასკნელმა ავტობუსმა,
და როგორ ჩაქრა ელექტროდაფის ციფერბლატი.
ნალურსმნალ ტერფზე სულს რომ სათუთად მიბერავდი
რამ დამავიწყა?! შენი შეშლილი გამოხედვა
რამ დამავიწყა?! ცოტაცაა და ბევრიც არის
(რამ დამავიწყა?!) ეგ შენი წლები, რამ მომნუსხა:
წელში მოხრილი წინ მედექი და ვერ გიცანი.

– რა გეხსომება იმ ძილდამფრთხალი შუაღამიდან,
ბებიაქალმა რომ ვერ მოგისწრო და მე მომიხდა
შენი მიღება, და ჩათვლემილი ყვავი დააფრთხო
შენმა ტირილმა, სოფელსაც გასცდა და იმ საავდრო
ღრუბლებლებსაც ასცდა. ღიმილი მორთე, როცა გამიტყდა
თიხის ემბაზი, რომელშიც გბანდი. შენი გაჩენა
ჩვენმა ძაღლმაც კი იზეიმა და მთელი ორი დღე
იმ ზეთისხილის ფესვებთან იწვა, ბაბუაშენმა

შენი ჭიპლარი სადაც დამარხა. იზრდებოდი
ყველა კამათის, შერიგების და ჩხუბისთავი,
ხოლო, ერთ დღესაც, თიხანარევი მერგელისგან
შიშველი კაცი გამოგვიძეწრე, ბებერი და
შიშველი კაცი. ცურვა გიყვარდა, ისე გრძნობდი
წყალში თავს, როგორც თევზი წყალში. და გაიხსენე
მამამ რა გითხრა?! როცა მამისგან სულ გიცავდი
დედამ რა გითხრა?! იმ უცნაური ღამის მერე

– შენთან კარგა ხანს აღარ მიშვებდნენ, მაგრამ ყოველთვის
ვიპარებოდი. სრულ სიბნელეში შენს ძველ სახლამდე
თვალდახუჭულიც კი მოვაგნებდი. მერე, დაღლილი,
გიცქერდი: ბაღში როგორ უვლიდი ზამთრის ყვავილებს,
მიცქერდი: ნოხზე გამომხმარ ტალახს როგორ ვტოვებდი,
გიცქერდი: მჭადზე ხელის კანკალით რომ გამოგყავდა
ძელი, რომელზეც დამნაშავეებს ლურსმნით აკრავდნენ,
თან, ცრემლს ყლაპავდი, და გიწყრებოდა ცხელ სამოვართან

მჯდარი ბაბუა. ხანდახან, ღამით, გაღვიძებულს
გეტირებოდა, ფრთხილად მკოცნიდი, და მიკრავდი
გულში, გეგონა, ბაბუასავით, მეც მეძინა,
თითქოს იყავი დედა და იმ წამს შეგეძინე,
ისე მიკრავდი. ყოველთვის რატომ გავიწყდება
რა დაგესიზმრა?! თქვი, თუ რატომ ხარ მოწყენილი,
რა დაგესიზმრა?! ბე, ერთი კარგად დამაკვირდი,
ჯერ არაფერი არ დამმართნია, ცოცხალი ვარ.

– მხოლოდ სოფლები ცვლიდნენ ერთმანეთს, მარგი მდინარის
შხუილში, ბევრჯერ შემომანგრიეს, შემომაშენეს
დაბები, წინ კი ბლომად ცვიოდა ისევ და ისევ:
შეკელი, დრაქმა, სომი, აბაზი, პესო, პაისა,
თეთრი, დირჰემი, ფელსი, ტალერი, დანგი, დინარი,
დრამა… პეშვში და დრამა სულში და დრამა ლოდინში,
და ვუფრთხილდები ჩემივე თავის დაშლილ ნარჩენებს,
ყველას სახელით რომ გადავრჩე და გითხრა ბოდიში.

გრუნტზე, ასფალტზე, ტორსფენილზე თუ ქვაფენილზე
როგორ მძიმედ და როგორ მსუბუქად დააბიჯებს
ამდენი ხალხი და, მგონი, სულაც არ აშინებს
(მეორედ როდის?!) მოსალოდნელი განაჩენი.
როდის მომიწევს?! ჩემი ჩამტყდარი საფლავიდან…
შენ კეთილი ხარ, მოწყალება და შეწყალება,
მუდამ დიდო და მუდამ პატარა ჩემო ბიჭო,
მეორედ როდის?! მე გელი, არსად მეჩქარება.

– ჩართულ დაზგასთან რას გავიგებდი. როცა დაღლილი
ძლივს ჩამოვჯდები, ეს ყველაფერი თვალში მესობა
დისკური ხერხის ჩამოტეხილი კბილანებივით,
მაგრამ დაწყებულ საქმესაც თავს ხომ ვერ მივანებებ.
და, თან, ისე ვარ შეჩვეული, რომ მიყვარს სახლივით
აქაურობა – ტონა ნახერხი, ტონა ნარანდი…
სწორედ ის იდგა, რომ გადმოსახლდა ჭიშკრის მეზობლად,
ვერც კი შევნიშნე, როგორ მოვიდა ღია კარამდე.

მერე კი, როცა მთელი დღე ერთად ვიარეთ და
რომ შევისვენეთ (მისი სახის და თმების გარდა
ვერას ვხედავდი (იდგა სურნელი აზალიის)
და ვაგროვებდი სამარადჟამო საგზალივით.
ნიავი ქროდა, ქროდა და ოდნავ ფრიალებდა
ღორის ბირკებით დამძიმებული ჩემი კვართი),
შემეხო (გოგო, ორი ნახვით რომ შემიყვარდა)
და მითხრა: “იცი? მე ერთი ნახვით შემიყვარდი!”

– “შვლის ნუკრი!”- დგას და პატარა გოგო ცრემლებს იკავებს,
“შვლის ნუკრი!” – დგას და პატარა ბიჭი ქვიშას დასცქერის.
შალაფებში კი მწყრის ჩოჩრებისკენ მიიპარება
გველი (ანკარა). პატარა გოგო, ირმისთვალება –
“მკვდარია!” – ტირის… და ეხსომებათ, როგორც იგავი,
ქვიან რიყეზე როგორ გარბოდი მჭახე ძახილად –
არ შეხებოდნენ! – ქცეული. არა! არა! არცერთი!
და თვალზე ხელი როგორ დაადე. მან გაახილა.

ნარეკალათი და ნარცეცხლათი დაჩხვლეტილი
ტერფი გწიწკნიდა. გაღმა აული, მინარეთი
ჩანდა. თხუნელამ თავი ამოჰყო სოკოებთან.
ნუკრი (შვლის), ბავშვი (ბიჭი) და ბავშვი (გოგო) ერთად –
რიყის სამება – ეს ჯადოსნური გაკვეთილი
გართობდა, იყო ზუსტად ისეთი, შენ რომ ცქერა
გიყვარდა. სდუმდნენ მერცხლები, მარგი მდინარეც კი
ტანშეურხევლად გაწოლილიყო – გველხოკერა.

– გამოდიოდა კოლიოს სუნი და დიოდური
ნათურის შუქი ღია ფანჯრიდან, მე კი გავრბოდი –
მომდევდნენ – გზაზე, გარაჟებს შორის, ბნელი სკვერების
გასწვრივ, მათიდან, მათში, სწრაფად თუ სვენებ-სვენებით.
მთვარე კი იყო დაუჯერებლად გრანდიოზული,
და გარეუბნის მეტროსადგურის ღია ბაქანზე
დაძრწოდა ტიპი და ასაღებდა მსუბუქ ნარკოტიკს…
მალე ჩამოდგა, გავიქეცი და – ტყვია (ჟაკანი)

მარცხენა ბეჭში – ვერ შევასწარი… რად გინდოდა
ჩემი ყვითელი და სისხლიანი მაისური
რომ შეინახე. ჩამოიღებდი ყოველკვირა
და ყურს ადებდი, რომ გულისცემა მოგესმინა.
ხოლო, ერთხელაც, ზამთრის დღეების დადგომამდე,
ნიკაპზე ცრემლის ბოლო წვეთიღა დაგეკიდა,
წამოწექი და წყვილი სიბრმავე გაისროლე
ისევ ცისფერი, თუმცა დამშრალი თვალებიდან.

– როდესაც ხალხი დაიშალა და მარტო შენები
შემოგრჩით, მხოლოდ მაშინ ჩავჯექი და რაც ვითმინე,
ამოვიყმუვლე თმებით, ფრჩხილებით, რა დამრჩენოდა
შენს მერე?! ის ბრბო ეშმაკს წაეღო, გადარჩებოდა
თუ გაწყდებოდა! ნამსჭვალებიდან აღმოცენებულ
ტკივილებს გწყვეტდი, ლამის რომ დაგყვა დედის მუცლიდან.
მზე ჩადიოდა და თან ჩაჰქონდა რაღაც უთქმელი,
ჩვენ კი ვიდექით და არ ვიცოდით, თუ რას ვუცდიდით.

და მაშინ ფიქრი სწორედ იმ დღეზე შევაჩერე,
რომ არ დაღამდა და უჩვეულოდ გაიწელა,
იმ დღეს ბეღურა ჩიტი გალობდა უნაბებში,
იმ დღეს ეუწყა ბაბუაშენს, რომ უნდა მეშვა
მუდამ დიდი და მუდამ პატარა დედაშენი.
მე კი ვიწექი ბაღში. ნელნელა რომ ეშვება –
– მიყვარდა დათვლა – ალუჩის, ატმის, ბროწეულის
ყვავილები და, თავბრუდახვეულს, მომეჩვენა,

– თითქოს საკუთარ თავს დავცქეროდი, როცა ეკლიან
მავთულში მჭიდროდ გახლართულ დრაგუნს თავზე ვედექი,
მაინც იწევდა და ბლაგვი ხიშტი ფერდში ვაძგერე,
მის კივერს ფეხიც კი ამოვკარი და გავაგრძელე
სროლა. ვფრთხილობდი, მტრის ცხედრებს შორის რომ გამეკვლია
გზა და გზადაგზა ფეხს ვარიდებდი ქვებს, ფინდიხების
გამსკდარ კორპუსებს, არ მადარდებდა ომის შედეგი
ასეთ დროს, მაგრამ, ხანდახან, როცა უკან ვიხევდით,

როგორ საშინლად მენატრებოდა ფანჯარასთან
საქსოვით ხელში მიმჯდარი დედა, სახვალიო
ამინდზე ფიქრში გართული მამა, და დილიდან
მთვრალი ბაბუა, დიდი ცაცხვის ქვეშ სადილი და –
რიკულებს შორის, სახელდახელო ქანდარაზე –
მტრედი, რომელიც ოდის დერეფანს არ სცილდება,
და შენ, რომელიც წევხარ და უსმენ კუტკალიებს,
შენს დამჭკნარ მკერდზე თავის დადება, დაძინება.

– მითხრეს, არაფრის არ მეშინოდეს. სადღაც ყმუიან
კოიოტები, ვხედავ, თანდათან, როგორ მიიღო
ჩემმა ოთახმა კუბოს ფორმა და, თითქოს, მიწაში
ჩადის. მიწიდან – ის ვინ იქნება – შენს სისხლს ვინ წაშლის?!
ის ვინ იქნება, ჩემს ცრემლს ვინ წაშლის?! დასასრულია –
არ მეშინოდეს! – და უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე:
“რა იყო ჯვარი?! ერთი უბრალო ხის ძელი იყო,
ვაი, შენს ბებოს! სანამ, ნაწამებს, მიგალურსმნავდნენ!”

ჯერ არ ვაპირებ, სანამ არ მოხვალ, გელოდები,
უნდა მომისწრო, მხოლოდღა სამი, სამი ღამე
დაგვრჩა, მოხვიდე, უნდა მოხვიდე ყველა მხრიდან,
გზების სიშორე, წლების სიშორე ვერ დაგღლიდა,
თავთან დამიჯდე, სანამ კანდელი აინთება,
ცივი საბნის ქვეშ თბილი ხელები შემომიწყო,
შენი ღიმილით უკანასკნელად გამიღიმო,
ერთხელ მკვდარო და მუდამ ცოცხალო ჩემო ბიჭო!