პოეზია

ირაკლი ყოლბაია

 

ფურაჟი (ცდომილი ალი)
ირაკლი ყოლბაია

 

ფურაჟი (ცდომილი ალი)

  ორი დღით ვიყავი ლიონში (თუ სხვა

                                   რომელიმე ევროპულ ქალაქში?) ორი

                                                                      დღით, თითქოს ქმეებისთვის

ჩავედი         —ზუსტად არ ვიცი, რა ალქაჯური სალბუნი

მივიღე, არტო იქ იყო,                                               მითხრა, ¿ხედავ ღრმა

                                           აზრს იმაში რომ ჩვენ, ვისაც ასე გვძულს

                        ის რაც ქალის წინიდან გამოდის, ასე გვეძვირფასება

                               და გვიზიდავს, გვეგულისხმება, ის, რაც

     გამოდის, ქალის ან კაცის, უკანა ხვრელიდან        —მე

                                                                   დავსეირნობდი ქალაქში, რომელიც

              სარკეული იყო ჩემი საკუთარის  სარკე ალბათ უსასრულობათაგან

   ყველაზე ზედაპირულია               ვსეირნობდი, სადაც უწინაც

                                      მისეირნია, უფრო ხშირად მარტო, ხან კიდევ

მეხსიერებიდან ვთარგმნიდი რობერტ კელის ალქიმიურ ლექსს, რომელსაც

                                                              როგორც ჩანს, მოგვიანებით

                   უარვყოფდი, ამ ლექსს, ან ჩემს თარგმანს—ან (ეს

                                ზუსტად არ ვიცი) ჩემს მეხსიერებას, რომელიც

                           სარკეულია მხოლოდ ამ ქალაქის, რომელშიც

                                                       დავსეირნობდი, ვღეჭავდი

  ჩემს ხარისძირას, უარვყოფდი რა ლექსებისაც შემეძლო

         უარყოფა, ფურცლების კიდეებს ვახატავდი, ჩემს ყველაზე

                                 გიჟურ, ყველაზე დემონურ, ჩემს

                       ყველაზე ადამიანურ ხილვებს      (სწორედ ეს დრო

იყო, ეს შუადღე, ეს წელიწადი, ეს პეპელა

ათასწლეულის, ეს წელიწადის დრო, ჭინკა რომ შემომაჯდა

ეშმაკის ხიდზე, მანიპურაზე, და საშინლად

                მტკენდა     ¿რა პასიფეური სასჯელი იყო, ვფიქრობდი, ეს, რომელს

          ვუღალატე, რა ქალს არ, რა ლექსმა უარმყო ან რომელი

                                – მე, ბოდლერის სატანურ ლიტანიებს ვთარგმნიდი

       და ივზე ვიფენდი, თითქოს ქანდაკება ვიყავი

                        ვატიკანში, როგორც სისხლმდენი ქალი წითელი

                                       მთვარის ქვეშ, თითქოს ბეკონის

                           წითელი ტრიპტიქი დაკიდული თბილისის

                    ბარში სადაც ჯერაც ნებადართულია მოწევა, ვფიქრობდი ყველა

იმ შესაძლო ქალზე რომელმაც იქნებ წყევლა დამდო, ნებართვა, ვალი, ვფიქრობდი

             ყველა ამ აზანდელზე ¿რომელმა, ვფიქრობდი, მათგანმა

                        რა მითხრა                       ანი მძვინვარე

                                იყო წინადღეს, მძვინვარე და მერე

      გულგრილი, ბანი, ცხადია, ზრუნავდა ჩემზე, მივლიდა,

  როგორც შეეძლო, და შეინარჩუნა ჩემი

         სურვილის წინააღმდეგ, კელის ლექსი, რომელიც

                 იპოვა, ალბათ, ჩემი დიდი ლურჯი საძინებლის აკრძალულ

             კუთხეში             მიეცი ნება, იწვიმოს ახლა

      თუ ასე უნდა . . . .                 მერე ვიარე განი-

ერი მიმწუხრი ქუჩებით, საღამოს ღვინო ვსვი, ვღეჭე

   ლექსები რომლების არცერთი სიტყვა არ მესმოდა, როგორც

         არ მესმოდა ბალახი, რომელსაც ვღეჭავდი მომდევნო

                      დილის უსულო საათს და მერე დებს

                                      შევხვდი! ისინი, ერთგვარი, ყოველ

        გვარი გადაგვარება      . ფირის ხრწნადი გვერდი,

ეკრანზე, მათი სახეები ობიანი

  პური       შლამით თვალებში?    ხედვას ვსწავლობდი

                               ან ვწვალობდი, ცხოვრებაში

              პირველად და თვალებს მიწურავდნენ მღვიმიერი

მეღამურები, მღამიობები, დიდი წვალებით ვხედავდი

                                                  მსველელობას, დიდი წვალებით

                     ვსდევდი        ახლაც რთულია, მზის

მხოლოდ ამ ყინულში ყურება, თუმცა, იქნებ მთელი ლექსი, მთელი

       სიზმარია რაც უკვე იქ ზის, სრულად იქაა, ამ

                  ულღობ ყინულში, მზად ზის ის იქ, ის

             ამის გულში, და მე ვხედავ

   როგორც ყოველთვის ვერ ვხედავდი, როგორც ვერასდროს,

არასდროსად, ზამთრის უგონური

                     ქარი არ მესმის, ჯერაც არ ვიცი

          ადგილი სადაც ურთიერთწინააღმდეგობები

     თანაბრად მართალია    —რა ყინული ხარ, თვალო! აისბერგ,

რა ყინულები, გონებაო, ფალოს?   მდინარის ზედაპირი თითქოს წყალს

                            ეცეკვებოდეს, მაგრამ არა

                  მდინარე და ზედაპირი

                                     ორივე წყალია       და ჩემი ხიდური

              დაავადება, მახსოვს, მეგონა, ხელს შემიშლიდა მოფსმაში, ჯმაში

ტყნაურში, ლექსების წერასა და ქალაქის ამდენ ხიდებზე

       გადასვლებში, სოკოს კრეფაში, გრძელ

                            საუბრებსა და გაუქმებულ ყურმილებზე

                                  ჩამოკიდებებში, შიშველ

                      სხეულებზე ფიქრებსა და წმინდა წერილების

           კითხვაში, ღამევლაში, ვარსკვლავების თვლასა და მეტად

გრძელი ფილმების ყურებაში, ანდა ყურებით

                                       ფერების ხედვაში, მაგრამ

     არ მიშლიდა                          სამი რემბოს წიგნი მედო

ჩემს ლურჯ ოთახში, ერთისთვის, მახსოვს დამერთო მიძღვნა

              წარწერა ანისთვის, ვუყურებდი     რაც მაკვირვებდა—ანი

         ისევ ჩემს ცხოვრებაში იყო?! ანი – მდინარე ნებისმიერი

                    მთვრალი ნავისთვის, ნებისმიერი დამწვარი

                           ხიდისთვის და ვინახავდი ამ წარსულ

ცხოვრებათა ნამარხებს როგორც პეპლებს ჩემი დიდი

              ლურჯი ოთახის კედლებზე, როგორც

                    მტვერს წიგნებზე ამ ოთახში, მყავდა, კიდევ, მახსოვს

   ვიღაც პატარა გოგო, და ძვირფასი      ყინულნათელოვანი ტბის

პირეთში          (ცხადია არ მახსოვს მისი სახელი, არც

                      სახე, თუმცა მითხრა თითქოს ჩაეშვი

              კურდღლის სოროში ძილით შენი ერთი-ორი

                               სიტყვა ცვივა ჩემს მიღმა, თუმცა უწინ

                  ჩემი და იყო,   მაგრამ ბოლოს რომ ვნახე

                         ისე შეცვლილი, ძლივს ვიცნობდი, რომ არ მცოდნოდა

                                          ჩემი და იყო—სახე ჰქონდა მრგვალი

       ისე ჩემისგან განსხვავებული,   ისე მთვარე

                     ჰქონდა თავი და თავზე ბობი à la

          Louise Brooks, ჰგავდა ისიც, მგონი

                               ვიღაცას ჩემი წარსული ცხოვრებიდან, მაგრამ

               ვის, არ ვიცოდი, მაგრამ მახსოვს, მითხრა, ვიცი მთელი ეს

   დრო რა სიბინძურეში იცხოვრე, მაგრამ მე ერთხელ

                  არ შემძულვებიხარ, ამიტომ, წამით

                     არ მიცვლია შენდამი გული         —მაგრამ გონება

                            ნათელი არაა, არც ყლეა

ლუციფერი, თუმც ცდილობს (და რა ბუზია!) ცდილობს ბნელს

       მიეკრას, მიეკრას ხილვას, მიეკრას იმ ორ დღეს კანელაში

                    ტრისტიაში, თბილისორეულში, ორსულ

                           ლასკოში, მომაკვდავ ორსულ ცხოველ

                                 ლასკოში (ყველა ქალი, ყველა ოთახი მეორის სარკე-

ულია (ამას გვასწავლის ყველა ბალახი           ფარვანა ხარ!

                                        გონებაო, ფალოსო, მე გიყურებ

                როგორ დნები და ლღვები, ნათელდღვებილი, ნათურაზე

                                   ნაქორწინები              ცხენები

წიგნში იყვნენ მხოლოდ, გვეგონა, აღარ, არ იქნებოდნენ, ცდომილი

      ალი მოგვესმა მხოლოდ, ვეღარ

             სად ვნახავდი, მეტად აღარ შემოგვხვდებოდნენ, ტურინში

ვიყავი? ტურინი, ვიცოდი, გართულია ლიონთან ჩურჩულით, ტურისტებს

                        ღეჭავს და ცხენები იყვნენ

                               ოღონდ ვიღაც სხვის, სხვა პოეტის წიგნში, სხვა

                   პოეტის ცდომილებაში—და ვიფიქრე, მაშინ, ეს ორი

ერთსა და იმავე ლექსს წერდა?!           მზე ამოდის ყინულში

                                                         მზე ამოდის, ყოველთვის

  ყინულში                     —მზე ყინულის გულია      —ორიდან ერთი და

ვხედავ საშინლადაა დეფორმირებული, უნიკას სარჩული, ბელმერის

          თოჯინა, რაღაც სჭირს მის სახეს რაღაც,

                      მის თვალებს, ფრჩხილებს, რაღაც მის ოთახს     (თითქოს წყვილი

                                   ღამედალეული მთვარე, წყვილი ავადნახმარი

                                                   ლინზა  )      მეორე

                                         და ბუნდოვანია, მთელი

      ხილვა ბუნდოვანია,                  ბანი საგორაო ეტლში

                                                                           იდო, ასე მოვიდა

ჩემთან, მთელი ცხოვრება ბედნიერი ვიყავი

   ყველგან, მითხრა, მომიტანა რაღაც რაც ჩემთვის შეენახა : ლექსი

            რომელიც უწინ მე უარვყავი, რაღაც

                      გაუგებარი გოდება, გლოსოლალია—ყველა

        ლექსი, დამამშვიდა, ახლა გლოსოლალიაა, მითხრა—ახლა? ეგ

  განმიმარტე—ახლა ჩვენს დროში, როცა ყველანი ალქაჯები

გავხდით ვალპურგის ღამეს ვენუსბერგისკენ: სხეულებს სკამებში ან

                 ლოგინებში ვტოვებთ, სანამ ჩვენს სულის მსგავსებებსა

           და გონებებს ან უგონებებს და მოგონებებს ვუშვებთ, წავიდნენ

    იწვიმონ, თუ სურთ, იფრინონ, თუ

                            იმ უსხეულო ადგილას, იმ მხარეში, იმ უფსკერო

                    ბრტყელ სანახში, სადაც ვიშლებით

              და ვიდღვიბებით —და განა ყველას

ყოველთვის ეს არ უნდოდა?!      აღარ ვუსმენდი, სადღაც

                        დამეკარგა მისი გოდების, ოდების

          ძაფი და ახლა მთელი ძალით ვეძებდი ბალახში, სად გამქრომოდა,

    მუხლუხო ახლა, კაცი უკიდურებო, რომელსაც უწინ ვეძახეთ

                                   ხან სიზმარი, ხან ლექსი, ხან

                რააღარ                             ორი და, დანარჩენი

        ნახვრეტია მათ ფოტოზე,     „ჩვენ ვართ

სამყაროს ნამდვილი ღმერთები“ ამბობენ „ნეტა ორი ძაღლი ვიყო

                                       ჩემს თავს ვეთამაშებოდი

                                      მესთან ვითამაშებდი

                                     მასთან ვითამაშებდი—მასთან მსურს

თამაში, ამბობს ის, ღამეული მზე               გუგებში ნისლი

           კვეთს მთვარეს, ნისლი, თვალს             ქალი ბრმაა, ბრმა არაა, ამო-

  ყირავებულად ხედავს      გარედან შიგნით შიგნიდან

                                                                    გარეთ                 მეორეს სიზმარს

ვუყვები, ჯდება, ავტომატურად იწყებს ყველაფრის ჩაწერას, ზედ

              აწერს გვერდს, რომელზეც მანამდე ავტომატურად ჩაწერა ყველაფერი

        რაც საკუთარი სიზმრიდან ახსოვდა გადააწერა გვერდს რომელზეც მანამდე

                      დედამისს დაეწერა ავტომატურად ყველაფერი რაც კი

     შვილის პრენატალური სიზმრიდან ახსოვდა გვერდზე რომელზეც

                            მანამდე მისმა დამ ავტომატურად

                   ჩაწერა ყველაფერი რაც კი

  ჩემი სიზმრიდან ახსოვდა, როგორც ჩანს

               მეთოდი                       „მოკვდი ბაჭიას

     ლპობად კბილებში“                       მერე დახურა თავისი

             წიგნი                   მეთოდი მეთოდი არაა პალიმპსესტი გლოსოლალია

მივხვდი თვალებიდან ცრემლები მდიოდა, როგორც

                                               ქარში, მივხვდი გუბურა ფარავდა

                                    მთელ ჩემს ლურჯ ოთახს—ქალაქს ვეღარ

                            ვკითხულობდი, ვეღარც

                     მის სახეს

Widget is loading comments...
შემოგვიერთდი ფეისბუკზე
ასევე იხილეთ
ლუიზა გლუქი – დამხრჩვალი ბავშვები; მესინჯერები
თარგმანი, პოეზია
ლუიზა გლუქი – დამხრჩვალი ბავშვები; მესინჯერები
ბერნადეტ მაიერი
თარგმანი, პოეზია
ბერნადეტ მაიერი
ივა თადიაშვილი – “გინახავს სადმე ცოცხალი ინდიელი?”
პოეზია
ივა თადიაშვილი – “გინახავს სადმე ცოცხალი ინდიელი?”
saturnlyrik, 2024
თარგმანი, პოეზია
saturnlyrik, 2024
ანტონენ არტო – რათა დასრულდეს ღმერთის სამსჯავრო
თარგმანი, პოეზია, სხვადასხვა
ანტონენ არტო – რათა დასრულდეს ღმერთის სამსჯავრო
104